Evden Sokağa Engelsiz Yaşama Merhaba

Geçenlerde sakatlar haftası kapsamında Engelsiz Yaşama Derneği’nin düzenlemiş olduğu, engellilik konusunun işlendiği “Evden Sokağa Engelsiz Yaşama Merhaba” başlıklı güzel bir etkinliğe katıldım. Gülüm Pekcan ŞİMŞİR’in kurucusu olduğu Türkiye’nin ilk engelli ve engelsiz dansçılarından oluşan Devinimler Yaşama Sevinci Dans Topluluğunun gösterisini hayranlıkla izledim. Açılış konuşmasını yapan Engelsiz Yaşama Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gönül GÜRSOY, “Toplum olarak engelliliğe bakış açımız duygusal alanda davranışlarımıza yansıyor. Biz Engelsiz Yaşama Derneği olarak bu anlayışı biraz da farklı bir boyutta değerlendirerek yüreğin ve aklın birleştiği daha gerçek anlamalar ve paylaşımlar yolunda süreci hızlandırmak ve hedeflerimize ulaşmak istiyoruz.” dedi.

Etkinlikte konuşmacı olarak yer alan Gazi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Sayın Dr. Tamer KARAKOÇ, 2008 UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü’nün vermiş olduğu rakamlara göre dünyada 600 milyon yetersiz insan olduğunu, bu sayının 400 milyonu çalışan insan, 200 milyonun da %10 u üzerinde bir bölümünü çocukların oluşturduğunu ve en fazla yetersiz insan sayısının %31 oranla Merkezi Afrika Cumhuriyeti’nde, en az yetersiz insan sayısının %2 oranıyla Özbekistan’da ve bu oranların arasında kalan Türkiye’de ise yetersiz insan sayısının %12,29 oranında olduğunu, bu oranı nüfusa vurduğumuzda 8,5 milyon insan ve buna bir anne bir baba bir kardeş eklediğimiz zaman 25 milyonluk bir nüfus kitlesinden bahsedileceğini ifade etti. Engelliler Konfederasyonu Başkanı Ali KOÇ da 1997’ den beri Türkiye’de yetersiz insanların toplumla entegre edilmesi adına önemli bir değişim yaşanmakta olduğunu ve 5378 sayılı kanunda kendileri için devrim niteliğinde kararlar olduğunu fakat bu kararların uygulamada yetersiz kalındığını vurguladı. Sayın KOÇ “çözüm mercilerinde temsilcilerimiz yok. Siyasete müdahil olmayan engelliler, sorunlarından bihaber yöneticilerin verdikleriyle yetinmek zorundadırlar” dedi.

Engellilere acıyarak yaklaşılmaz

Bir yetersizliği engele dönüştürmemeliyiz. Engellilerin de bu ülkenin nimetlerinden eşit düzeyde yararlanma hakkı vardır. Engelli olsun olmasın her çocuğun içinde bir deha yatar. Mühim olan bu dehanın ortaya çıkmasını sağlamak… Şimdi ülkemizde ve dünyada engellilere yönelik “teknolojik gelişmeler nedir ne aşamadadır kimler neler yapıyor neler söylüyor?” basında yer almış haberlere bir göz gezdirelim istiyorum.

Evde tutsak hayatı yaşamaktan kurtul

Kahramanmaraş Engelliler Derneği Başkanı Mehmet BUDAK, AA Muhabirine yapmış olduğu açıklamada, Engellileri meslek sahibi yapmak için ‘Engelsiziz’ adını verdikleri bir proje yürüttüklerini ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) ile birlikte yürüttükleri projeden yararlandırılan engellilere kravat yapımının öğretildiğini ifade etti. Budak “hedefimiz, engellilerimizin de en az sağlıklı insanlar kadar üretme becerisine sahip olduklarını ortaya koymak, kapıların arkasında gizlenen engellileri sokağa çıkarmak, üretime katkıda bulunan, toplumla ve kendileriyle barışık ve mutlu yaşayan bireyler yapmak, kısaca engellileri unutulmuş bireyler olmaktan kurtarmaktır.”dedi.

Özürlü çocuk kıyafetleri dünyada moda değil, ihtiyaç noktasında 

Engelli çocuklar için ürünler, unutulan ya da boş bırakılan alanlardan sadece biri. Kuşam Tekstil’in sahibi olduğu çocuk giyim markası Wenice Kids engelli çocuklar için ilk kez koleksiyon hazırladı. Koleksiyonu ‘Özel çocuklar için rahat giyim konseptiyle pazarlayacak olan şirket, ürünleri mağazalarda ayrı bir bölüm yerine normal koleksiyonun bulunduğu rafların ve askıların arasına yerleştiren Kuşam Tekstil Genel Müdürü Oktay ÖZDEMİR, ’Bunun için satış elemanlarımızı da eğitmiş durumdayız. Mağazalara gelebilen engelli çocuklarımıza diğerlerinden farklıymışlar gibi bir algı yaşatmak istemiyoruz.’ dedi.

Engelli çocuklar için ürünler, unutulan ya da boş bırakılan alanlardan sadece biri. Kuşam Tekstil’in sahibi olduğu çocuk giyim markası Wenice Kids engelli çocuklar için ilk kez koleksiyon hazırladı.

Koleksiyonu ‘Özel çocuklar için rahat giyim konseptiyle pazarlayacak olan şirket, ürünleri mağazalarda ayrı bir bölüm yerine normal koleksiyonun bulunduğu rafların ve askıların arasına yerleştiren Kuşam Tekstil Genel Müdürü Oktay ÖZDEMİR, ’Bunun için satış elemanlarımızı da eğitmiş durumdayız. Mağazalara gelebilen engelli çocuklarımıza diğerlerinden farklıymışlar gibi bir algı yaşatmak istemiyoruz.’ dedi.

KİM Marketler zinciri ‘Engellileri KİM dinleyecek’ sloganıyla işitme ve konuşma engelliler için bir proje başlattı. Buna göre Türkiye’de ilk defa uygulanacak proje ile KİM Marketlerin tüm personeli işaret dilini zorunlu olarak bilecek. Türkiye genelindeki 55 mağazada akıllı işaretlerle de engelli vatandaşlar içeride kendilerine yardımcı olacak personel bulunduğunu bilecek. KİM Marketleri Genel Müdürü Hamit AKÇAY, “ Toplumun %2’si yani 10 milyondan fazla kişi engellilerden oluşuyor. Fakat engellilerin çığlıklarını duymazdan gelip, adeta onları toplumdan izole ediyoruz. Engelsiz hayat sözü lafta kalmasın diye bu projeye başladık” dedi.

Piyasaya çıkışından bu yana büyük yankı uyandıran iPad'ler, Amerika'da engelli terapilerinde kullanılıyor. Örneğin yazılı bir metni sözlüye çeviren uygulama sayesinde konuşma yeteneğini kaybetmiş birçok hasta kendini ifade edebilme şansına kavuşuyor. Ayrıca otistik çocukların ebeveynleri de iPad uygulamalarını günlük hayatlarını idame ettirmeleri için gerekli yetenekleri öğretmek için kullanıyor. Örneğin, dişlerini fırçalamak ya da insanlarla daha iyi iletişim kurmayı öğretmek için aileler iPad'den faydalanıyor.

Vodafone, engelli aboneleri için yeni tarife ve servislerini kullanıma soktu. Vodafone, engelli abonelerine verdiği desteği bir üst seviyeye çıkararak iletişimdeki engelleri kaldırmak üzere yeni tarife ve servislerini kullanıma sunduğunu duyurdu.

Açıklamada, abonelerin hayatlarını kolaylaştırmak amacıyla sunulan servisler arasında Fatura Öğrenme Servisi, Haber Dinleme Servisi, İşitme Engellilere Özel Arayana Dinlet içeriklerinin yanında sesli abonelik sözleşmesi seçeneğinin de yer aldığı kaydedildi.

Bir engellinin en büyük isteği, hiç bir yardımcı almadan yaşamını sürdürebilmektir. Teknoloji ise engelli vatandaşların bu isteklerinin gerçekleşmesine yardımcı oluyor.

Günümüzde sadece parmak ucuyla bile kontrol edilebilen tekerlekli sandalyeler bulunuyor. Ancak, ellerini kullanamayacak durumda olan hastaların refakatçi olmadan dolaşması mümkün olmuyor.

İspanya'daki Zaragoza Üniversitesi, tüm engellilerin hayatını değiştirecek bir buluşa adım attı. Üniversite insanların hareketlerinin beyin sinirleri arasında yarattığı iletişimi inceledi. Elde ettiği bulguları bir yazılıma yükleyen araştırma ekibi, sadece düşünce gücüyle hareket edebilen bir tekerlekli sandalye üretmeyi başardı. Japon otomobil devi Toyota, beyin dalgalarıyla çalışan tekerlekli sandalyeyi geliştirdi. İleri teknoloji ürünü sandalye, kas gücü ya da sesle komuta ihtiyaç kalmadan hareket edebiliyor.

'BMI' adı verilen cihaz, Toyota, Japon hükümeti araştırma merkezi Riken ve Genesis Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirildi. Geliştirilen sistem, tekerlekli sandalyenin üzerindeki kişinin sağa veya sola dönüşlerine ve ileriye gidişlerine neredeyse anında olanak sağlıyor. Toyota'nın rakibi Honda Motor da mekanik hareketlerle beyin dalgalarını izleyecek bir bağlantı sistemi üzerinde çalışıyor.

Her bilinç kendine özgü bir niyet geliştirir ve bu niyet, o bilincin neyi algılayıp nasıl anlamlandıracağını etkiler.( Husserl Alman filozof)

Sizce görme engellilerin otomobil kullanması hayal mi?

Virginia Tech tarafından geliştirilen devrimsel niteliklere sahip olan otomobil, görme engelli insanlar için tasarlanmış. Otomobil lazerleri sayesinde önündeki tüm engelleri algılayabiliyor. Araç sesle komutları algılayabildiği için artık görme engelli sürücüler, yanlarındaki bir yolcudan yardım almadan aracı durdurabiliyor ve ilerletebiliyorlar. 2004 yılından beri üzerinde çalışılmakta olan araç henüz tasarım aşamasında. Sürücü için sıradan bir direksiyondan fazlası da düşünülmüş. Aracın hızı konusundaki bilgileri aktarmak için titreşim kullanılırken, aracın etrafındaki engeller ve diğer araçlar hakkındaki bilgiler genellikle sesli olarak iletiliyor.

2007 yılında Amerikan Savunma Bakanlığı tarafından, tümüyle robotsu bir araç dizayn edilmesi amacıyla başlatılan yarışmada 3'üncülüğü elde eden Virginia Teknik Üniversitesi öğrencilerinin TORC Technologies ile birlikte yürüttükleri çalışmanın bir sonucu. Sunî zekânın geliştirilmesi için çalışmalar devam ediyor.

Asla kendiniz olmaktan vazgeçmeyiniz

Amerikalı filozof-şair, E.E.CUMMİNGS’in sözü şöyle der: “Seni diğerlerinden farksız yapmaya bütün gücüyle gece gündüz çalışan bir dünyada, kendin olarak kalabilmek, dünyanın en zor savaşını vermek demektir. Bu savaş bir başladı mı, artık hiç bitmez!”